Volgens de meest recente steekproef (over 2021) door de Belastingdienst is er bij 28% van de belastingaangiftes waarin uitgaven voor specifieke zorgkosten worden opgevoerd, sprake van een foutief ingevulde aangifte waar een correctie kan plaatsvinden. Het gaat daarbij om een corrigeerbaar bedrag van € 346 miljoen (39% van het bedrag aan opgegeven zorgkosten). Daarom is dit een van de vier speerpunten bij controle van aangiften inkomstenbelasting 2023.

Speerpunten controle aangiften inkomstenbelasting 2023
Bij de behandeling van de aangiften over het belastingjaar 2023 krijgen de volgende vier rubrieken extra aandacht: ­

• Specifieke zorgkosten ­
• Financieringskosten eigen woning ­
• Giften ­
• Loon en premies arbeidsongeschiktheidsverzekering

Het grootste nalevingstekort van de inkomensheffing wordt veroorzaakt door de aftrek specifieke zorgkosten.

Beantwoording Kamervraag over zorgkosten
Bent u van mening dat de Belastingdienst extra voorzichtig moet zijn bij fouten of fraude als het gaat om chronisch zieken, gezien de vaak complexe en kwetsbare situatie waar zij mee te maken hebben?

Antwoord staatssecretaris: Ik ben van mening dat bij fouten in de aangiften en de controle daarop rekening gehouden moet worden met de complexe en kwetsbare situatie waarin belastingplichtigen zich kunnen bevinden. Bij een vermoeden van onjuiste toepassing van de aftrek specifieke zorgkosten is de aanname dat sprake is van een fout, niet van fraude.

Bij controle van aangiften waarin specifieke zorgkosten worden afgetrokken, is het noodzakelijk om gegevens bij de belastingplichtige op te vragen, omdat de Belastingdienst niet over deze informatie beschikt en de belastingplichtige de aftrekpost aannemelijk moet maken. Dit kan belastend zijn voor de belastingplichtige aangezien het privacygevoelige medische gegevens betreft. Dit is echter inherent aan de aftrekregeling van uitgaven voor specifieke zorgkosten in de fiscaliteit.

De fiscale regeling voor aftrek van uitgaven voor specifieke zorgkosten is in 2022 geëvalueerd. In het onderzoeksrapport geven de onderzoekers aan zorgen te hebben rondom de uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid van de regeling vanwege de complexe vormgeving daarvan. De Belastingdienst geeft aan dat er bij veel van de kostenposten onduidelijkheden (kunnen) zijn voor belastingplichtigen waardoor er fouten (kunnen) ontstaan.

In de kabinetsreactie naar aanleiding van de evaluatie is aangegeven dat het kabinet de noodzaak ziet om de aftrek van uitgaven voor specifieke zorgkosten doeltreffender en doelmatiger te maken door deze beter te richten op de doelgroep van mensen met een beperking en/of een chronische ziekte. Tegelijkertijd dient de regeling, als ze behouden wordt, te worden vereenvoudigd. Het kabinet zal bij het in kaart brengen en uitwerken van de oplossingsrichtingen de ervaringen van mensen met een beperking en/of een chronische ziekte en hun vertegenwoordigende organisaties blijven betrekken, zoals ook in de evaluatie van de regeling gebeurd is.

Let op: In het antwoord op de Kamervraag klinkt twijfel door of de regeling voor aftrek specifieke zorgkosten wel blijft bestaan.