Een aannemer heeft in zijn BV pensioen opgebouwd. In privé staat hij er niet goed voor. Daarom sluit hij een lening van € 50.000 bij de BV. De Belastingdienst is van mening dat de lening onzakelijk is. Dit zou bovendien belaste afkoop betekenen van zijn gehele pensioenvoorziening (€ 350.000). De aannemer gaat naar de rechter.

Onzakelijke lening
De Belastingdienst moet aannemelijk maken dat de BV bij het aangaan van de lening een debiteurenrisico liep dat een onafhankelijke derde ten tijde van de verstrekking van de gelden niet zou hebben genomen en ook onder andere voorwaarden niet zou zijn aangegaan. Daarin slaagt de Belastingdienst.

Volgens zijn aangifte heeft de aannemer immers een negatief vermogen van circa € 700.000. De WOZ-waarde van zijn woning is slechts € 9.500 hoger dan de hypotheekschuld. De lening bij de BV is weliswaar ook hypothecair, maar dat heeft geen betekenis, omdat de bank het eerste en tweede recht van hypotheek heeft op de woning. Bij het aangaan van de lening was er geen reële kans op terugbetaling.

Gehele of gedeeltelijke afkoop
Volgens de rechter heeft de aannemer over de geleende gelden beschikt in zijn hoedanigheid van rechthebbende op de pensioenaanspraak. De BV heeft feitelijk met het verstrekken van de geldbedragen een deel van het pensioen uitgekeerd aan belanghebbende. Daardoor kan de BV niet langer aan haar verplichtingen voldoen. De aannemer heeft dus een bedrag genoten waartegenover een verlies aan pensioenrechten staat. Dat betekent (gedeeltelijke) afkoop van pensioen.

Volgens de aannemer is daarmee geen sprake van afkoop van de gehele, veel hogere, pensioenaanspraak. Maar de rechter wijst op de totstandkoming van de afkoopregeling. Het op gelijke voet behandelen van gedeeltelijke afkoop met algehele afkoop was een bewuste keuze, bedoeld om werknemers ervan te weerhouden tot gedeeltelijke afkoop over te gaan.

Oordeel rechter
De rechter stelt de Belastingdienst volledig in het gelijk.

Let op: Lenen van uw BV dient op zakelijke grondslag plaats te vinden. Is uw vermogen onvoldoende om de lening af te lossen, dan riskeert u fiscale correcties. Belaste afkoop van uw gehele pensioenvoorziening in de BV, ook al is uw lening slechts een klein deel daarvan, is wel een zeer forse consequentie. Maar, zoals uit deze uitspraak blijkt, zeker mogelijk.